Over ons

Het leven? Niet op de pauze-stand

Zelfs in een migratiecontext gaat het leven door. Mensen worden verliefd, trouwen, krijgen kinderen en nemen afscheid van dierbaren. Maar hoe ga je om met deze intieme gebeurtenissen in een land als Marokko – lang gezien als een plek waar mensen vertrekken of doorheen reizen, maar dat nu ook een plek is waar velen zich vestigen?

Neem bijvoorbeeld een geboorte. Wordt de baby geregistreerd? Hoe, als de Marokkaanse wet formeel een huwelijksakte vereist en het huwelijk van de ouders formeel niet geregistreerd is bij een staat, maar wel is gevierd en sociaal erkend door familie en gemeenschap? Wat gebeurt er als iemand overlijdt? Waarom kiezen sommige families ervoor om het lichaam te repatriëren, terwijl anderen kiezen voor een begrafenis in Marokko – waar christelijke begraafplaatsen duur zijn en religieus-neutrale begraafplaatsen niet bestaan?

Het project vertrekt vanuit het perspectief van migranten, maar onderzoekt ook hoe de Marokkaanse autoriteiten deze gebeurtenissen administratief beheren door de wettelijke en regulerende kaders in kaart te brengen.

Het project combineert zowel textuele als audiovisuele output om de bevindingen te delen. Nieuwsgierig? Bekijk de video!

Hoe het onderzoek zich verder ontwikkelde

Zoals je in de video hebt gezien, zijn we dit project aanvankelijk begonnen met het bestuderen van formele processen – wetten, registratiesystemen en overheidsregels. Maar al snel werd duidelijk dat informele normen net zo belangrijk zijn. Religieuze tradities, culturele gebruiken en verwachtingen binnen migrantengemeenschappen bepalen hoe mensen zich gedragen. Veel respondenten maakten zich zorgen over sociaal stigma of negatieve reacties en namen maatregelen om dit te voorkomen.

Een onverwachte bevinding: een aanzienlijke Zuid-Aziatische gemeenschap in Marokko – die vrijwel volledig over het hoofd wordt gezien in zowel academisch onderzoek als beleidsdebatten in Europa en Marokko. Dit onderzoek biedt unieke inzichten in hoe mensen hun leven opbouwen en huwelijk en geboorte ervaren.

Aan welke kant sta jij?

In de kern draait dit project om het begrijpen van hoe mensen een leven opbouwen tijdens migratie; niet alleen hoe ze zich verplaatsen, maar vooral hoe ze hun dagelijks leven vormgeven. Het draagt bij aan een beter inzicht in de rechten en strategieën van migranten in Noord-Afrika, en biedt een kritisch tegenwicht aan eenzijdige narratieven die Marokko nog steeds enkel beschouwen als een doorreisgebied of een buffer om migratie naar Europa tegen te houden.

De titel 'Living on the Other Side' is opzettelijk dubbelzinnig. Welke kant hangt af van je standpunt. Voor sommigen is Marokko de overkant van de Middellandse Zee. Voor anderen is het waar de reis eindigt – of begint. Het herinnert eraan dat iedereen, waar ook ter wereld, probeert een leven op te bouwen: door studie, werk of liefde; voor familie, om te overleven, of gewoon voor iets beters. Gelukzoekers, zoals de Nederlanders zeggen – zoekers naar een goed leven. Zijn we dat niet allemaal?

Het project wordt gefinancierd door de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) middels een Talentprogramma Vidi-beurs. Duur: 2019-2025.