Deel 2: De subjectieve aard van labels: "Racisme kent geen grenzen"
De term 'migrant' fungeert als een overkoepelende term die verschillende categorieën omvat, zoals vluchtelingen, asielzoekers, immigranten en expats. Deze categorieën zijn echter niet neutraal, maar diepgeworteld in maatschappelijke en juridische machtsstructuren.
De kracht van labels
Een gesprek op sociale media onderstreept dit punt. Toen een groepslid vroeg naar het onderscheid tussen een 'immigrant' en een 'expatriate', gaven de deelnemers direct uitleg op basis van iemands salaris, etniciteit of religie. Een deelnemer merkte op: "Een Europese werknemer in Afrika is een 'expat', wat mooi klinkt, terwijl een Afrikaanse werknemer in Europa een 'immigrant' is, wat minder gunstig klinkt. Racisme kent geen grenzen."
Foto gemaakt door Judith van Uden van een online discussie.
Machtsverschillen
Meer dan eens corrigeerden respondenten mijn gebruik van de term 'migrant' en stonden erop dat ik hen 'expats' noemde. Dit onderscheid is niet alleen semantisch; het wijst op een machtsevenwicht. De term 'expat' roept beelden op van een welkome, hooggeplaatste werknemer, terwijl 'immigrant' vaak connotaties heeft van economische last, illegaliteit en culturele verschillen. Deze tweedeling laat zien hoe taal hiërarchische structuren in de samenleving versterkt, waardoor sommige migranten als waardig worden gezien en anderen als onwaardig.
Bias in migratieonderzoek
Hoewel migratieonderzoek in Marokko steeds diverser wordt, blijft de dominante empirische focus liggen op migranten uit Sub-Sahara Afrika met een irreguliere status en werkt dus mee aan deze beeldvorming. Deze beperkte academische blik negeert de ervaringen van migranten met een regulier status – zij die in Marokko werken, studeren of met pensioen gaan. Om het hardnekkige stereotype te doorbreken, heb ik een diverse groep migranten geïnterviewd met verschillende administratieve statussen en werk- en opleidingsachtergronden.
Intersectionaliteit
Een intersectionele analyse – een analyse die verder gaat dan juridische categorieën zoals nationaliteit of administratieve status – benadrukt het belang van andere factoren zoals identiteitskenmerken en netwerken bij het vormgeven van de maatschappelijke positionering van een migrant. Deze invalshoek helpt mij beter te begrijpen hoe etniciteit, klasse en andere kenmerken iemands plaats in het wereldwijde migratiesysteem beïnvloeden.